Radermachera sinica is een opvallende boomachtige kamerplant met fraaie diepgroene bladeren. Dankzij de decoratieve glans op deze bladeren heet deze radermachera ook wel China doll plant. Hoe zorg je bij Radermachera sinica voor een goede groei, waar kun je deze kamerplant kopen en waar moet je dan op letten? Dat en meer bespreken we in dit artikel in vier punten:
- Inleiding: wat is Radermachera sinica voor plant?
- Verzorging Radermachera sinica
- Radermachera sinica kopen: waar moet je op letten en waar kan het?
- Reacties
1. Inleiding: wat is Radermachera sinica voor plant?
Het plantengeslacht Radermachera krijgt zijn naam van de Haagse plantkundige Jacobus Radermacher, die in de VOC-tijd veel van de flora en fauna van Sumatra en Java beschreef. Radermachera sinica komt ook uit dergelijke verre streken. Om precies te zijn China, zoals de soortnaam ook aangeeft. Hoe de natuurlijke omgeving van Radermachera sinica er uitziet, hoe deze kamerplant daar groeit en welke verschillende soorten er zijn bespreken we hieronder uitgebreid.
1.1 Habitat
Oorspronkelijk komt Radermachera sinica dus uit China, maar hij groeit in diverse Zuid- en Oost-Aziatische landen in het wild, zoals in Taiwan en in het noorden van Vietnam en Myanmar. Dit subtropische en bergachtige gebied (500 tot 1.500 meter hoogte) is ideaal voor de radermachera, met veel licht, vocht en voedsel.
Radermachera sinica is daarnaast aangeplant in tuinen en parken in talrijke andere warme landen over de hele wereld, zoals in Midden-Amerika en Australië.
1.2 Groeiwijze
In zijn natuurlijke omgeving is de radermachera een snelgroeiende boomsoort, die tot wel 30 meter hoog kan worden. Zijn samengestelde, dubbel of zelfs driedubbel geveerde bladeren kunnen dan bijna een meter lang zijn en uit vele tientallen deelblaadjes bestaan. Zie ook de afbeelding hierboven.
Bij een Radermachera sinica op huiskamerformaat zul je overigens waarschijnlijk hooguit een tiental deelblaadjes per blad zien. Deze deelblaadjes zijn tot maximaal een kleine tien centimeter lang en ovaalrond. Van nature vertonen ze een zeer decoratieve glans, die de plant de bijnaam China doll plant heeft opgeleverd.
Radermachera sinica bloeit in het wild met opvallende witte trompetboomachtige bloemen. Zie ook de afbeelding bij het kopje Bloeiwijze verderop in dit artikel. De bloemen gaan ’s nachts open en verspreiden een sterke, naar verluidt niet onaangename geur. Helaas is het in de huiskamer zeer onwaarschijnlijk dat je radermachera aan de bloei komt.
Na de bloei vormen zich groepjes zeer smalle en zeer lange zaadpeulen. Die kunnen wel een meter lang worden en zijn vaak sierlijk gedraaid, zoals op de afbeelding hieronder. Als de peulen rijp zijn, barsten ze open en springen er vele kleine bruine zaadjes tevoorschijn.
1.3 Soorten
Er komen in het wild voor zover ons bekend is geen ondersoorten van Radermachera sinica voor. Wel is er in de handel een bonte cultivar beschikbaar, Radermachera sinica ‘Kaprima’ of simpelweg R. ‘Kaprima’. Deze verlangt iets meer licht dan de soort maar verder is de verzorging hetzelfde. Zie voor meer details het kopje Verzorging hieronder.
Daarnaast worden er regelmatig dwergvormen aangeboden. Deze kunnen in de huiskamer uiteindelijk alsnog uitgroeien tot een boompje van zo’n twee tot drie meter hoog. Dus ook voor deze soorten is de verzorging verder hetzelfde. Gelukkig maar, want meestal zijn deze dwergvormen naamloos.
In de natuur komen er verder nog tal van soorten Radermachera voor. Eén wel heel opmerkelijke soort is R. ignea. Deze lijkt in vele opzichten erg veel op R. sinica, maar de bloeiwijze is radicaal anders. De grote bloemen zijn namelijk feloranje en ontspruiten direct aan de stam. Zie ook de afbeelding hieronder. Voor zover wij weten wordt R. ignea overigens (nog) niet aangeboden in Nederland.
2. Verzorging Radermachera sinica
Volgens diverse bronnen is de radermachera een lastige kamerplant, die heel gemakkelijk in de stress schiet en dan al z’n bladeren laat vallen. In onze ervaring wordt de soep meestal niet zo heet gegeten. Er is evenwel een aantal specifieke zaken waar je net wat extra aandacht aan moet besteden voor een goede groei. Deze punten bespreken we hieronder.
2.1 Water geven
De talrijke blaadjes van een radermachera verdampen flink veel vocht. Het zal je dan ook niet verbazen dat deze kamerplant best een slokje lust. Geef hem dus regelmatig water, één of twee keer per week, zodat de grond altijd licht vochtig blijft.
’s Winters net iets minder gieten. Natte voeten vinden radermachera’s slecht te verdragen. Ze kunnen als het wat frisser is zelfs leiden tot rot.
2.2 Temperatuureisen
Als van oorsprong subtropische boom heeft Radermachera sinica het graag behaaglijk warm. Dat betekent het hele jaar in de warme woonkamer, met minimumtemperaturen van 12 tot 15 graden.
Voor korte periodes kan deze plant best wat lagere temperaturen aan, maar zelfs in de volle grond kan Radermachera sinica absoluut niet tegen vorst. Voor de maximumtemperatuur gelden geen speciale eisen
2.3 Standplaats
Deze radermachera verdraagt best veel verschillende standplaatsen, zolang je hem nadat je hem hebt neergezet maar gewoon op zijn plaats laat staan. Verstoringen verdraagt deze kamerplant slecht.
Wil je echt een goede groei bewerkstelligen, zet hem dan op een zonnige, warme plaats, waar hooguit de felste middagzon ontbreekt. Hoewel het blad dun en vrij groot is, is prima Radermachera sinica prima bestand tegen droge lucht. Vermijd tocht.
In het wild kent deze boom geen rustperiode. Zet hem ’s winters dus beslist niet weg in een koude kamer.
2.4 Voeding
In de zomer als hij goed aan de groei is mag je radermachera elke twee weken een portie universele vloeibare plantvoeding. ’s Winters niet voeden; dan krijg je hooguit lelijke spichtige uitgroei.
2.5 Verpotten
In de winkel kom je deze China doll plant vaak tegen met opgetrokken wortels in een minuscuul potje. En dat vindt-ie eigenlijk helemaal niet erg. Radermachera sinica maakt namelijk behoorlijk veel wortels aan, maar houdt ervan om lekker knus in zijn pot te zitten. Een extra voordeel is dat je hem zo veel minder snel te lang met natte voeten laat zitten, want daar houdt deze plant niet van.
Zet hem dus in een relatief kleine pot en gebruik een voedingsrijk maar luchtig grondmengsel. Je hoeft hem hooguit elke paar jaar te verpotten, tenzij je van plan bent hem echt fors te laten uitgroeien.
2.6 Snoeien
Radermachera’s groeien relatief snel en kunnen uiteindelijk (veel) groter worden dan huiskamerformaat. Daarbij vertakken ze vrij zelden en laten ze oudere bladeren vroeg of laat allemaal vallen, waardoor hij een wat slordig en open model krijgt.
Je zult een radermachera dus moeten dwingen tot een fraaiere, bossigere groei. Gelukkig gaat dat heel gemakkelijk, want Radermachera sinica reageert uitstekend op snoeien. Je kunt hem regelmatig toppen – de bovenste paar centimeter wegknippen – om hem tot vertakken aan te zetten, maar je kunt hem desgewenst ook veel dieper terugsnoeien, tot halverwege of nog verder. Pas dan wel tegelijkertijd wortelsnoei toe.
Stevige snoeibeurten moet je uitstellen tot de lente, als hij net weer begint te groeien. Toppen kan eigenlijk het hele jaar door.
Let op: wat je misschien aanziet voor zijtakken, zijn in feite bladstelen. Het heeft geen zin om deze terug te snoeien. Althans, het kan wel, maar ze zullen daarna niet vertakken. Het kan zelfs gebeuren dat het hele blad verwelkt en afsterft. Zie voor meer details over de bijzondere anatomie de afbeelding en de beschrijving onder het kopje Groeiwijze eerder in dit artikel.
2.7 Vermeerderen
Het is niet zo heel gemakkelijk om radermachera’s te vermeerderen. Het zaad ontkiemt pas bij zeer lichte en warme omstandigheden – denk al gauw aan 25 graden bodemwarmte – en dan nog is succes beslist niet gegarandeerd. Maar goed, zaaien is in Nederland ook niet gebruikelijk. In de huiskamer ontwikkelen ze (bijna) nooit zaadpeulen en de zaden zijn verder naar ons bekend is niet te koop.
Het alternatief is stekken. Helaas is dat ook geen sinecure, dus het is een voordeel dat je deze kamerplanten regelmatig moet snoeien. Neem een topstek van circa 15 centimeter lengte, verwijder de meeste bladeren en doop hem in stekpoeder. Zet de stekken op een lichte en warme plaats, minimaal 20 graden. Gebruik een doorzichtig plastic zakje om de luchtvochtigheid hoog te houden. Het kan enkele weken duren voordat de stekken bewortelen. Neem het liefste meerdere stekken in één keer, zodat je een goede kans hebt dat er ten minste één bewortelt.
2.8 Bloeiwijze
Radermachera’s behoren tot de familie van trompetbomen. Dat kun je goed zien aan de grote en opvallende bloeiwijze, zoals op de afbeelding hierboven en op de afbeelding van de nauw verwante Radermachera ignea hieronder. Helaas etaleren deze bomen hun bloeiwijze zeer zelden of nooit in de huiskamer.
2.9 Ziektes en plagen
Deze kamerplanten zijn niet erg vatbaar voor ziektes en plagen. Soms krijgen ze last van schild- of dopluis, of van spint. Als dat gebeurt tijdens een warme zomer kun je je radermachera gerust een paar weken buiten zetten, op een zonnige, tegen de ergste wind beschutte plaats. Laat er een paar malse zomerse regenbuitjes overheen komen of besproei je plant een paar keer met de tuinslang. Meestal gaat de aantasting dan als vanzelf voorbij. Gebruik anders een biologisch bestrijdingsmiddel volgens de aanwijzingen op de verpakking.
2.10 Overige tips bij de verzorging
Voor zo’n grote boomsoort is Radermachera sinica opvallend teergevoelig. Als de omstandigheden veranderen, kan hij daar namelijk op een heel overdreven manier op reageren: door bijna al zijn bladeren te laten vallen. Dat kan zijn omdat je hem op een lichtere standplaats zet, maar ook doordat je hem hebt verpot.
En soms is dat onvermijdelijk. Check altijd eerst even of hij niet per ongeluk veel te nat staat. Dan kan de bladval komen door wortelrot. Verplant hem meteen in droge aarde en neem voor de zekerheid een paar stekken, want soms is wortelrot fataal.
Is wortelrot niet de oorzaak van het massale bladverlies, dan laat je radermachera zich waarschijnlijk gewoon zien van zijn meest overgevoelige kant. Snoei hem flink terug – eenmaal afgevallen bladeren komen namelijk niet meer terug – en wacht rustig tot hij weer begint te groeien.
3. Radermachera sinica kopen: waar moet je op letten en waar kan het?
Deze kamerplanten zijn tot ons plezier op steeds meer plaatsen te koop. Vaak gaat het dan om bonsaivormen met een dik stammetje en opvallende opgetrokken wortels, een beetje zoals bijvoorbeeld Ficus microcarpa ‘Ginseng’ of Brachychiton rupestris ook vaak worden aangeboden.
Omdat een minder goed groeiende Radermachera sinica zijn misnoegen gewoonlijk op een voor de leek ook al helder zichtbare wijze uit – zie ook het kopje Overige tips bij de verzorging hierboven – zijn er eigenlijk geen speciale aandachtspunten bij het kopen.
Houd er wel rekening mee dat de verhuizing naar je huiskamer kan zorgen voor bladval. Dat is eigenlijk altijd van voorbijgaande aard, maar het kan dus wel betekenen dat je mooie nieuwe kamerplant de eerste tijd net een stukje minder fraai is.
Voor zover ons bekend is, is Radermachera sinica niet giftig voor mensen en ook niet voor huisdieren zoals honden en katten.
Op dit artikel rust auteursrecht. Zonder onze toestemming is overnemen verboden.