Anthuriums, waaronder ook de welbekende flamingoplant, zijn mooie kamerplanten met opvallende, veelkleurige bloemen. Daarmee zijn ze bijvoorbeeld een aanwinst voor menig kleurloos bureau. De anthurium is echter geen heel gemakkelijke plant. Hoe kun je deze kamerplanten het beste verzorgen en waar moet je op letten als je er eentje gaat kopen? Dat en meer behandelen we in dit artikel in vier punten:
- Inleiding: wat is de anthurium voor plant?
- Verzorging anthurium
- Anthurium kopen: waar moet je op letten en waar kan het?
- Reacties (8)
1. Inleiding: wat is de anthurium voor plant?
Anthurium is een groot plantengeslacht van aronskelkachtigen. Het verspreidingsgebied loopt van de regenwouden van Midden-Amerika tot diep in de Amazone. De meeste soorten anthuriums hebben daarom een zeer hoge luchtvochtigheid en temperatuur nodig om te kunnen overleven, hetgeen ze ongeschikt maakt voor de huiskamercultuur.
Er zijn echter ook enkele soorten die het hier wel uitstekend doen. Vier in het bijzonder worden hier veel als kamerplant verkocht:
- Anthurium scherzerianum, ook wel flamingoplant genoemd. De flamingoplant is de meest bekende soort anthurium, die hier vooral wordt gekweekt om de forse bloemen. Je vindt de flamingoplant in diverse felle kleuren, zoals rood, roze en paars.
- Anthurium andreanum (alternatieve spelling: A. andreaenum), ook wel bekend onder de Nederlandse naam lakanthurium. Deze soort wordt wat minder vaak aangeboden, maar heeft veel van dezelfde kwaliteiten als de flamingoplant. De lakanthurium is van de flamingoplant te onderscheiden door de bloeiwijze. Bij de flamingoplant bestaat de bloem uit een rond of eivormig schutblad met een dunne, gekrulde bloeikolf, waar de lakanthurium een dikke, rechte bloeikolf heeft en een duidelijk hartvormig schutblad. Bovendien heeft dit schutblad, de naam zegt het al, bij de lakanthurium een onmiskenbare, haast plasticachtige lakachtige glans.
- Anthurium crystallinum. Deze soort wordt gekweekt om de bladeren, die fors en iets fluweelachtig zijn, maar vooral opvallen door de fraaie tekening: de bladnerven zijn helderwit bij A. crystallinum. De bloeiwijze is weinig opvallend, met groene of bleekgele schutbladeren. Een heel soms aangeboden andere soort met vrijwel dezelfde eigenschappen is Anthurium clarinervium.
- Anthurium crassinervium (ook: Anthurium ellipticum), is een nog maar weinig bekende soort die je echter steeds vaker ziet. In Nederland krijgt hij soms, tamelijk onzinnig, de naam langbladige flamingoplant opgespeld. Deze soort lijkt echter totaal niet op een flamingoplant, niet qua bladeren en al helemaal niet qua bloemen. Bovendien bloeit-ie maar heel zelden in de huiskamer. De Engelsen hebben het beter begrepen, want zij noemen A. crassinervium ‘Bird’s Nest Anthurium’, vogelnestanthurium. Deze soort lijkt inderdaad nog het meeste op een vogelnestvaren, met een centraal ontspringende rozet van langwerpige bladeren. Er zijn tal van amper te onderscheiden kweekvormen op de markt met namen als ‘Jungle King’, ‘Lovely Green’, ‘Green Star’, ‘Jungle Bush’ en ‘Green Passion’.
De verzorging van deze vier anthuriumsoorten is eigenlijk identiek, maar hoe strikt je die moet navolgen loopt af naarmate de populariteit van de planten toeneemt. De zeer veel geziene flamingoplant is namelijk een ronduit sterke plant die goed tegen verwaarlozing kan, waar je de onderstaande tips al wat nauwgezetter dient te volgen om de lakanthurium in bloei te krijgen. En bij Anthurium crystallinum en A. crassinervium moet je beslist niet ver afwijken van de tips hieronder als je een goede groei nastreeft.
2. Verzorging anthurium: hoe moet je anthuriums verzorgen?
De meest verkochte anthurium, de flamingoplant, is een weinig veeleisende kamerplant die ook in minder ideale omstandigheden gemakkelijk bloeit. Het is evengoed wel degelijk aan te raden om de onderstaande tips goed op te volgen, want deze plant zal daardoor duidelijk fraaier worden.
Voor de lakanthurium en vooral Anthurium crystallinum en A. crassinervium heb je helaas weinig keuze: die behoeven toch echt enige aandacht bij de verzorging om goed te kunnen groeien.
2.1 Water geven
Anthuriums hebben vrij veel water nodig, maar ze willen niet langdurig in natte grond staan. Geef ze dus regelmatig water en vooral ook niet te veel per keer, zodat de grond continu net een beetje vochtig is. In het groeiseizoen, onder normale omstandigheden in de zomer, mag je nog wat meer geven.
De grond kun je het gemakkelijkste altijd licht vochtig houden indien je een goed doorlatend grondmengsel hebt; zie ook het kopje Verpotten hieronder.
Gebruik het liefste geen hard of kalkrijk water, want deze kamerplanten zijn vrij gevoelig voor een teveel aan kalk. Onthard water of regenwater is dus te verkiezen. Ook krijgen ze het liefste niet al te koud water, maar water dat lauwwarm is of op kamertemperatuur.
2.2 Temperatuureisen
Anthuriums hebben overdag geen speciaal hoge maximumtemperatuur nodig, maar groeien het beste als de minimumtemperatuur wel zeer hoog is: minstens 15 graden, voor Anthurium crystallinum en A. crassinervium zelfs 18 tot 20 graden. Een plaats in de altijd verwarmde woonkamer is dus een pré.
2.3 Standplaats
De lakanthurium, Anthurium crystallinum en A. crassinervium staan het liefst zo licht mogelijk, maar niet in felle, directe zon. De flamingoplant kan ook best in de volle zon staan.
Daarnaast hebben anthuriums het liefste een hoge luchtvochtigheid, ondanks de dikke, stevige bladeren. Zet ze dus niet naast of op een hete radiator en idealiter in een vochtige ruimte, zoals een (lekker lichte) badkamer.
Voor wat extra luchtvochtigheid kun je ook een simpele constructie met drie waterschalen maken (om te voorkomen dat de wortels in het water staan). Zet een brede waterschaal neer en vul die met een laagje water. Zet daarin omgekeerd een kleinere waterschaal. Daarop kun je dan vervolgens de anthuriumpot neerzetten, met waterschaal en al. Laat de wortels uiteraard niet het water raken; dit zijn geen moerasplanten.
2.4 Voeding
Deze kamerplanten groeien bij een goede verzorging behoorlijk snel, maar je kunt ze toch het beste weinig tot geen standaard vloeibare plantvoeding geven. Dat komt omdat de standaardvoeding veel opgeloste zouten bevat, waar deze plant kwetsbaar voor is: zo kunnen de wortels ‘verbranden’, zoals tuiniers met enig gevoel voor dramatiek plachten te zeggen.
Beter kun je kiezen voor speciale anthuriumvoeding. Dat verdragen deze kamerplanten goed. Volg daarbij de aanwijzingen op de verpakking.
2.5 Verpotten
Verpotten hoeft niet bijzonder vaak, misschien elke twee jaar. Deze plant heeft een ongebruikelijke verhouding met water, en de potgrond is daarbij zeer belangrijk: die moet ervoor zorgen dat de plant altijd licht vochtig is, maar moet tegelijkertijd wel luchtig en goed doorlatend zijn. Ook is een stevige hoeveelheid voedingsstoffen van belang.
Je kunt dit zelf bewerkstelligen door tuinaarde door te mengen met ruime hoeveelheden spagnum (veenmos) en turf. Of koop speciale anthurium potgrond, waar dat al voor je is gedaan. Je kunt die grond namelijk prima gebruiken voor andere planten die een voedzaam doch licht grondmengsel nodig hebben.
Verpotten doe je het beste als de plant net begint met uitlopen. Behandel de wortels van de anthurium niet al te grof en druk de grond ook niet al te stevig aan.
Houd er rekening mee dat anthuriums een forse groeikracht hebben. Uiteindelijk zullen ze ook heel grote potten geheel vullen, dus blijf niet telkens in grotere potten verpotten – tenzij je het leuk vindt om een metersgroot anthuriummonster te creëren, natuurlijk.
2.6 Snoeien
Om een anthurium kleiner te maken kun je de plant delen. De hechte kluit bestaat namelijk eigenlijk uit diverse, dicht vergroeide wortelstokken, die je met de hand of een mes betrekkelijk gemakkelijk kun scheiden. Die kun je vervolgens apart oppotten.
Verder kun je de anthurium ook bovengronds snoeien. Na verloop van vormt zich een soort van stammetje, dat je kunt afsnoeien; gewoon met een stevige plantenschaar. Ook kun je bruine bladeren en uitgebloeide bloemen wegknippen, het liefst mooi laag bij de grond.
2.7 Vermeerderen
Vermeerdering is het gemakkelijkst door de kluit te delen (zie hierboven).
Daarnaast kun je ze stekken. In de handel worden anthuriums vaak vermeerderd door bladstekken, maar daarvoor zijn omstandigheden vereist die in de huiskamer eigenlijk niet te behalen zijn.
Stamstekken zijn wel goed op te kweken voor de hobbytuinier. Neem het stammetje en knip alle bladeren dicht bij de stam af. Knip de stam dan met een stevige snoeischaar in stukken. Elk stuk moet ten minste één oog bevatten. Die bevinden zich in de bladoksels, dus één bladsteel per schijfje is ook goed.
Pot deze schijfjes daarna rechtopstaand op in een zeer luchtig mengsel: half zand, half turf, of anders speciale potgrond voor anthuriums. Groeihormoon gebruiken kan, maar is niet nodig. Houd de grond steeds iets vochtig en tamelijk warm: liefst minstens 20 graden, maar beter 25 tot 30 graden (ook niet warmer). Na een paar weken beginnen de stekken wortels en nieuwe bladeren te vormen.
Zaaien is relatief eenvoudig, aangezien ongeveer dezelfde omstandigheden als voor stekken zijn vereist, maar anthuriumzaden zijn eigenlijk nooit te koop. Overigens kan het ook heel lang duren voordat het kiemplantje is uitgegroeid tot een plant van enige omvang, dus vegetatief vermeerderen heeft sowieso de voorkeur.
2.8 Bloeiwijze
De flamingoplant en de lakanthurium worden vooral voor hun bloeiwijze gekweekt. Bij een goede verzorging gaan deze kamerplanten eigenlijk als vanzelf bloeien. Dat doen ze bovendien praktisch het hele jaar door, in golven: een paar maanden niet, een paar maanden wel.
Als de anthurium lange tijd niet bloeit, dan kun je dat afdwingen. Geef zes weken tot twee maanden geen voeding en matig de watergift ook iets. Dat doe je het beste in het vroege voorjaar. Als het dan weer warmer en zonniger wordt, geef je weer meer water en begin je met de voeding. Deze strategie zorgt meestal vrij snel nadat je weer begint met voeden voor bloemen.
Als Anthurium crystallinum en A. crassinervium al bloeien, is dat in de lente. Aangezien de bloemen weinig opvallend zijn, kun je prima af zonder speciale maatregelen om deze bloei te stimuleren.
2.9 Ziektes en plagen
De anthurium is gevoelig voor wortelrot. Dat gebeurt als de plant te nat staat door stagnerend water. Zorg dus dat je pas water geeft als de potgrond vrij droog aanvoelt en gebruik goed doorlatende potgrond.
Wortelrot uit zich door bruin verkleurende, rottende wortels en gele of bruine stengels en bladeren. Als je dit constateert moet je de plant direct uit de pot halen, rotte delen verwijderen en de gezonde stukken van de anthurium in nieuwe, drogere en goed doorlatende grond oppotten.
Daarnaast hebben anthuriums nog wel eens last van bladluis, schildluis en trips. Dat kun je herkennen aan bruine of gele vlekken op de bladeren, als de insecten zelf je althans nog niet zijn opgevallen. Gebruik hiervoor een biologisch bestrijdingsmiddel volgens de aanwijzingen op de verpakking. Begin met de minimale dosis, want anthuriums, en opmerkelijk genoeg vooral de flamingoplant, zijn gevoelig voor dergelijke middelen.
2.10 Overige tips bij de verzorging
Om de luchtvochtigheid hoog te houden kun je het beste regelmatig sproeien. Doe dat het liefste met regenwater of onthard water, want hard water geeft op de gladde bladeren en vooral op de glanzende schutbladeren opvallende kalkvlekken.
Bruine bladeren zijn vrij gebruikelijk. Meestal komen ze gewoon omdat de planten relatief snel groeien en de oudere bladeren eenvoudigweg worden afgestoten. Snoei ze weg en controleer voor de zekerheid even of de plant niet te nat staat (zie ook het kopje Water geven eerder in dit artikel). Ook te veel voeding kan de oorzaak zijn.
3. Anthurium kopen: waar moet je op letten en waar kan het?
Anthuriums zijn breed verkrijgbaar in tuincentra en online. Let op dat de plant in een normale pot staat, dat ze binnen in een verwarmde kas worden aangeboden en dat het blad stevig en donkergroen is.
Naast deze usual suspects zoals tuincentra, bieden ook veel supermarkten en bloemisten anthuriums aan. Dat zijn meestal flamingoplanten. De prijzen zijn daarbij zeer laag, vergelijkbaar met bijvoorbeeld een boeket. Je kunt van die planten een tijdje lang prima bloemen verwachten, maar als je op zoek bent naar een duurzame, fraaie kamerplant geldt hier: goedkoop is duurkoop. Het ligt namelijk in de lijn der verwachting dat je regelmatig een nieuwe plant zult moeten kopen.
De meeste (naamloze) anthuriums zijn flamingoplanten en hybride kweekvormen daarvan. Je vindt ze met bloemen in diverse kleuren: vooral felle kleuren zoals oranje, rood, roze, paars en wit zijn gebruikelijk.
De lakanthurium, Anthurium andreanum, heeft gewoonlijk rode bloemen. Anthurium crystallinum kun je herkennen door de wit gestreepte bladeren. Deze soort kom je niet heel vaak tegen, maar soms wel bij grote tuincentra met een verwarmde kas of bij gespecialiseerde kwekers. A. crassinervium is al helemaal schaars, maar lijkt tegenwoordig wel steeds vaker aangeboden te worden.
De flamingoplant en alle andere soorten Anthurium zijn giftig. Indien iemand een stukje heeft gegeten is het verstandig om direct contact op te nemen met de huisarts. De planten zijn ook giftig voor honden, katten en andere huisdieren. Laat ze dus altijd even onderzoeken door de dierenarts als je ziet dat je plant sporen van vraat vertoont.
Op dit artikel rust auteursrecht. Zonder onze toestemming is overnemen verboden.
